Một trong những bài hát thuộc thể loại tango nổi tiếng nhất Việt Nam phải kể đến bài hát “Thu Ca” của nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương.
Phạm Mạnh Cương sinh ra tại Huế vào năm 1933, là con thứ trong gia đình có 9 anh chị em. Người ta nói con nhà tông không giống lông cũng giống cánh, cha ông là người yêu thích cổ nhạc có sử dụng đàn và sáo. Nhưng Phạm Mạnh Cương lại khác cha ở chỗ ông đam mê âm nhạc phương Tây. Ông rất yêu thích nhạc của Đoàn Chuẩn – Từ Linh. Ông được học nhạc lý với nhạc sĩ Ngô Canh.Trước năm 1975, ngoài sáng tác ông còn là nhà sản xuất âm nhạc ở Sài Gòn lúc bấy giờ.
Năm 1953 sau khi thi đậu tú tài tại Huế ông ra Hà Nội theo học Cao đẳng sư phạm và Cử nhân văn khoa. Sau tốt nghiệp ông về lại Huế hợp tác với đài phát thanh của Thành Phố với vai trò thành viên ban nhạc trong chương trình văn nghệ học sinh.
Năm 1955 ông chuyển vào Mỹ Tho dạy học tại trường Nguyễn Đình Chiểu, năm 1958 ông xin chuyển về Sài Gòn dạy tại trường Petrus Ký.
Trong dịp ra Huế chấm thi tú tài 2 năm 1961 ông có gặp Như Hảo từ Đà Nẵng ra Huế dự thi. Một năm sau thì 2 người kết hôn và cùng nhau thực hiện các dự án âm nhạc trên đài truyền hình và truyền thanh do Phạm Mạnh Cương khởi xướng.
Ca khúc “Thu Ca” được ông sáng tác năm 1953. Năm đó ông bay từ Huế ra Hà Nội để học, trên chuyến xe từ Sân Bay về nhà trọ có đi ngang qua trường Trưng Vương ở phố Hàng Bài. Lúc đó thời tiết Hà Nội đã vào thu, ông bắt gặp hình ảnh nữ sinh trường Trưng Vương tan trường trong buổi chiều thu rất đẹp. Các cô gái thẹn thùng e ấp trong chiếc áo dài khăn voan được làn gió thu thổi bay nhẹ nhàng. Đã làm tâm hồn người nghệ sĩ dấy lên cảm xúc và được thể hiện qua nhạc phẩm ” Thu Ca”.
Thời còn học ở Huế ông đã mê những nhạc phẩm tình ca lãng mạng của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn, nên những sáng tác của ông ít nhiều chịu ảnh hưởng. Đặc biệt là những ca khúc viết về mùa thu.
Cả bài hát nói lên tâm trạng của chàng thư sinh lần đầu xa quê hương, lòng cảm thấy cô đơn. Cảm giám bâng khuâng khi bắt gặp các nữ sinh thướt tha trong chiếc áo dài trắng tinh khôi tỏa ra trên khắp tuyến phố trong buổi chiều thu se lạnh. Làm cho người nghệ sĩ chợt nhớ tới bóng hình năm nào.
Phù Sa
12/11/2020