Trịnh Lâm Ngân là một nhóm nhạc sĩ thành lập năm 1962 và hoạt động đến năm 1975, tên lấy từ nghệ danh ghép của các nhạc sĩ: Trần Trịnh, Lâm Đệ (không tham gia việc sáng tác) và Nhật Ngân. Chỉ có Trần Trịnh và Nhật Ngân là sáng tác.
Những sáng tác tiêu biểu của nhóm là Cám ơn, Linh xa nhà, Một mai giã từ vũ khí, Mùa xuân của mẹ, Người tình và quê hương, Qua cơn mê, Xuân này con không về,Yêu một mình…
Về bài hát “Yêu một mình” được ra đời vào khoảng năm 1970 thể hiện được nỗi lòng của những người con trai nghèo thời bấy giờ yêu thầm những cô gái xinh đẹp con nhà quyền quý. Nhạc sĩ Nhật Ngân cũng vậy, ông cũng thầm thương trộm nhớ một cô ca sĩ. Nhưng tiếc rằng cô gái lại đi lấy chồng, nên ông lấy cảm hứng sáng tác bài hát này.
Nhà em có hoa vàng trước ngõ
Tường thật là cao có dây leo kín rào
Nhà anh cuối con đường ngoại ô
Vách thưa đèn dầu thắp gió lùa vào từng đêm
Tuổi em cũng như hoa mới nở
Vạn người thầm mong được đưa đón chân em
Xót xa anh còn trắng tay hoài
Sách đèn nợ chưa dứt nên lận đận truân chuyên
Đôi ta đứa đầu sông cuối sông
Bao nhiêu cách trở mình em thôi
Đôi khi thấy lòng mình bâng khuâng
Biết ngỏ lời cùng ai nghĩ rồi câm nín hoài.
Em! một cô gái con nhà danh giá quyền quý “hoa vàng trước ngỏ, tường cao, dây leo kín rào” còn anh chỉ là một chàng nhạc sĩ nghèo lông bông, chỉ biết hát tình ca “nhà cuối ngoại ô, vách thưa, gió lùa, đèn dầu thắp” làm sao xứng ngỏ lời yêu em. Em cô gái xuân thì như hoa mới nở, vạn người vây quanh muốn được đưa đón em mỗi ngày còn anh chỉ biết đau lòng đứng nhìn em từ phía xa. Đời anh tay trắng, “sách đèn nợ chưa dứt” tương lai sự nghiệp chưa có nào đâu dám đèo bồng.
Khoảng cách về thân phận quá lớn “kẻ đầu sông, người cuối sông” là sự cách trở cho tình cảm này. Tâm tư này biết ngỏ cùng ai, bởi vậy chỉ đành câm nín cất giấu tình cảm này vào sâu tận đáy lòng.
Chiều nao pháo bay đầy trước ngõ
Tạ từ thơ ngây dáng hoa đi lấy chồng
Đường quen bỗng bây giờ buồn tênh
Mỗi khi chiều gần xuống thấy lòng mình ngẩn ngơ
Ngày xưa tiếc sao mình không ngỏ
Để rồi chiều nay mình đâu thấy cô đơn
Ván kia bây giờ đóng thuyền rồi
Có còn gì đâu nữa thôi đành hẹn trong mơ ..
Phận mình nghèo nên giờ ôm mối tơ vương, ngậm ngùi, lòng này tan nát nhìn xác pháo vu quy tiễn em đi lấy chồng, giờ đây con đường ngang qua nhà em sao buồn tênh đến thế, vắng đi hình bóng em thuở nào bên giàn hoa ấy chợt “thấy lòng mình ngẩn ngơ” mỗi khi chiều xuống.
Chàng trai tự trách móc bản thân sao ngày xưa yêu lại không dám nói, không thổ lộ tình cảm này? Bỏ qua hết chướng ngại về vật chất để bày tỏ tấm chân tình cùng em. Dù cho kết quả có ra sao đi chăng nữa thì có lẽ mình sẽ không cảm thấy tiếc nuối như vậy. Ván nay đã đóng thuyền rồi cuộc tình này chỉ xin hẹn em trong giấc mơ mà thôi.
Phù Sa
22/10/2020